Inhoudsopgave
Motorolieviscositeit speelt een grote rol in de prestaties en levensduur van motoren. Het bepaalt hoe goed de olie kan stromen bij verschillende temperaturen en tegelijkertijd de motoronderdelen te smeren. Hieronder worden de belangrijkste verschillen tussen motorolieviscositeit uiteengezet.
Begrip van viscositeit
Viscositeit verwijst naar de weerstand van een vloeistof tegen stromen. Het heeft dus te maken met de dikte en dichtheid van een vloeistof. Dikkere vloeistoffen met een hogere viscositeit, zoals siroop, stromen langzamer dan dunnere vloeistoffen, zoals water. Water heeft dus een relatief lage viscositeit. Dit ontstaat doordat dikkere vloeistoffen grotere moleculen bevatten die sterker aan elkaar binden. In de context van motorolie zorgt een hogere viscositeit ervoor dat de olie de motoronderdelen beter kan bedekken en beschermen tegen slijtage, vooral bij hogere temperaturen. Wanneer je dus bijvoorbeeld op Motorroutes in Brabant rijdt en de oliedruk wegzakt, dan kan verkeerde motorolie de oorzaak zijn.
Singlegrade vs. multigrade oliën
Er zijn twee hoofdsoorten motorolie op basis van viscositeit: singlegrade en multigrade. Singlegrade motoroliën zijn ontworpen om bij een specifieke temperatuur te werken. Daarentegen zijn multigrade motoroliën gemaakt voor een groter temperatuurbereik. Multigrade motorolie is vooral voordelig in koudere klimaten, omdat deze ontworpen is om ook bij lage temperaturen goed te kunnen stromen. Dit wordt aangeduid met een SAE-viscositeitsnummer, zoals 5W-30, waarbij het eerste getal (voor de W) de vloeibaarheid bij lage temperaturen aangeeft en het tweede getal de dikte bij 100°C. SAE staat trouwens voor Society of Automotive Engineers. Dit staat dus voor een internationale toezichthouder op de automarkt. Deze oliën zijn uiteraard niet van toepassing bij elektrische voertuigen. Als je je afvraagt waarom, dan is het handig om de verschillen tussen elektrische auto’s en benzineauto’s te kennen.
Het lezen van motorolieviscositeit
Viscositeitsnummers geven de vloeibaarheid en dikte van de olie aan bij verschillende temperaturen. Een olie met een lagere viscositeit bij lage temperaturen (aangeduid met een lager getal voor de W) zal beter presteren bij koude starts, terwijl een hoger tweede getal aangeeft dat de olie dikker is bij hogere temperaturen, wat essentieel is voor goede smering onder zware bedrijfsomstandigheden. Om een voorbeeld te geven: 5W-30 is dus op lage temperatuur even vloeibaar als 5W40. Op hoge temperatuur echter, is de 5W-40 dikker dan de 5W-30. Vrij makkelijk ezelsbruggetje om dit te onthouden is om de W aan te zien voor Winter want dan is het koud, dus het getal vast aan de W is voor koude olie.
Trend naar dunnere olie
Er is een trend naar het gebruik van dunnere oliën. Denk hierbij aan oliën zoals 5W-30 of zelfs 0W-30. Dit doen autofabrikanten vanwege het vermogen om brandstofverbruik te verlagen door het verminderen van wrijvingsverliezen, vooral bij koude starts. Deze oliën hebben echter een lagere smeerfilmsterkte. Een smeerfilm betekent eigenlijk niks anders dan verschillende lagen smeermiddel op elkaar. Daarom zijn dunnere oliën alleen geschikt voor motoren die speciaal ontworpen zijn om hierop te werken.
Speciale eisen en normen
Daarnaast stellen autofabrikanten en motorfietsfabrikanten specifieke eisen aan motorolie. Dit gebeurt om te zorgen dat deze werkt met moderne technologieën zoals katalysatoren en natte koppelingen. Normen zoals API (American Petroleum Institute) en JASO (Japanese Automotive Standards Organisation) bieden richtlijnen voor motoroliën voor verschillende voertuigtypen. Eisen en normen kunnen verschillen van continent tot continent. Het werkt een beetje als de verschillen tussen autoverzekeringen.
Het kiezen van de juiste motorolieviscositeit is dus van groot belang. Voor de optimale werking en bescherming van je motor, ben je geacht de juiste olie te gebruiken. Het is belangrijk om altijd de aanbevelingen van de voertuigfabrikant te volgen en te kiezen voor oliën die voldoen aan de vereiste specificaties en kwaliteitsnormen. Stop dus niet zomaar een random fles olie in de wagen en onthoudt dat je twee verschillende soorten oliën niet kunt mengen.